De zoektocht naar een nieuwe intendant of intendante van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) biedt de filmsector dé opportuniteit om het mondiale momentum te grijpen. De roep om inclusie, diversiteit en sociale gelijkheid klinkt luider dan ooit, in veel Europese landen en ver daarbuiten. Dat is geen dag te laat. De nasleep van #MeToo, de verregaande besparingen op cultuur, de Black Lives Matter-beweging en covid-19 zetten ook in Vlaanderen de verhoudingen op scherp. Dat creëert ruimte voor discussies over ongelijkheid, beeldvorming, institutioneel racisme en seksisme, ook binnen onze branche.
Wij geven onze beeldcultuur vorm, we bepalen mee hoe de wereld om ons heen wordt ‘afgebeeld’ en wie er zich als publiek in kan herkennen. Het VAF staat daarmee onmiskenbaar voor een ongeziene uitdaging zowel binnen het film-, het media- als het gamefonds. Hoe zal het zich binnen en tot deze nieuwe wereld verhouden?
In het buitenland worden sinds enkele jaren concrete stappen ondernomen om ongelijkheden weg te werken. Tabitha Jackson, de directeur van het prestigieuze Sundance Filmfestival, onthulde dat de editie van 2021 zal inzetten op inclusie en een scala aan perspectieven zal tonen. Cannes organiseerde de webinar: Creating the new normal: intersectionality in the film sector . Anna Serner, die sinds 2011 het Zweeds Filmfonds leidt, was een van de sprekers. Zij maakte in zes jaar tijd werk van een gendergelijke filmsector door doelen te stellen in de nabije toekomst en die actief na te streven.
Het British Film Institute voerde in 2019 een bindend gelijkekansenbeleid in en ook het regionale filmfonds Hamburg maakte een sterke identiteitsverandering door. Dat introduceerde eerder dit jaar de ‘diversity checklist’: ‘We willen onze veelzijdige, multiculturele samenleving op een moderne en diverse manier in beeld zien. Net zoals we ecologische duurzaamheid een paar jaar geleden op onze agenda hebben gezet, wordt het nu tijd om onbewuste vooroordelen en clichés in vraag te stellen.’ Er zijn meer dan genoeg voorbeelden te vinden die aangeven dat er internationaal een langverwachte verschuiving plaatsvindt door een proactieve aanpak.
Wij zien een toekomst waarin gestreefd wordt naar een veelheid en verscheidenheid aan perspectieven, makers én publieken. Filmfestivals, musea en bedrijven zetten volop in op diversiteit in genderidentiteit, sociale klasse, mensen met een fysieke beperking, leeftijd, kleur, etniciteit, religie en seksuele geaardheid in de samenstelling van hun team, leidinggevende functies en hun programmatie. Eindelijk zien mensen de troeven van diversiteit. Meerdere perspectieven maken producties rijker en vullen de aanwezige perspectieven beter aan. Een diverse werkvloer creëert een veilige werkcultuur van uitwisseling en nieuwe inzichten. En een goed voorbeeld doet goed volgen.
De aanstelling van een nieuwe intendant voor het Vlaams Audiovisueel Fonds is de kans bij uitstek om op institutioneel vlak mee die verandering waar te maken. Deze week valt de finale beslissing, een autonome beslissing van de raad van bestuur van het VAF. Die onafhankelijkheid – tevens de bestaansreden – van het fonds ligt ieder die actief is binnen de filmsector, na aan het hart. Daarom ook deze open brief. Wij vragen de raad van bestuur om op een transparante en actieve wijze te kiezen wie de opvolger van Erwin Provoost wordt. Hopelijk is dat iemand die de vraagstukken van onze tijd ten gronde kan aanpakken.
We willen niet oproepen voor deze of gene, maar zijn er wel van overtuigd dat de filmsector anno 2020 iemand nodig heeft die actief op zoek gaat naar dat nieuwe evenwicht. Een nieuwe en evenwichtige cultuur voor het welzijn van de sector, want een veelzijdige cultuur is de rijkdom van ons cultuurlandschap én onze aantrekkingskracht in het binnen- en buitenland.
Als het Vlaams Audiovisueel Fonds een leidinggevende en een ambitieuze positie wil innemen, moet het de koploper worden van een inclusieve filmsector die een gelijkekansenbeleid verwezenlijkt. Daarbij is de keuze voor de gepaste persoon (v/m/x) ontegensprekelijk van groot belang.
Deze tekst is een initiatief van het Wanda Collectief.
Je kan deze tekst mee onderschrijven door te klikken op onderstaande link.
