This too shall pass

Jouw mentale welzijn opkrikken in tijden van technische werkloosheid, social distancing en quarantaine.

De uitbraak van het coronavirus COVID-19 beïnvloedt ons allemaal, op verschillende manieren.

Het is begrijpelijk dat de onzekerheid die als een rode draad doorheen deze weken en maanden loopt ons een beetje bang of bezorgd maakt. Sommigen geven aan angstig en overweldigd te worden door de constant veranderende richtlijnen, de vele waarschuwingen en de overvloedige media-aandacht. Voor een groot deel van ons en de zorgverstrekkers in het bijzonder, begint ook de vermoeidheid, zowel fysiek als mentaal door te wegen. De overheid in China heeft het al even begrepen, een bevriende leerkracht die daar werkt, vertelde me (veilig virtueel :-) over het advies aan de burgers om elke dag mindfulness meditatie te oefenen om een dreigende nieuwe epidemie, die van depressies en andere psychologische aandoeningen, voor te zijn.

Gevoelens van machteloosheid counteren

Hoe lang duurt deze lockdown situatie nog? Wanneer gaan we weer aan het werk kunnen? Zullen we ooit nog terug kunnen naar een ‘normaal’ leven? 

Jammer genoeg heb ik het precieze antwoord op die vragen niet. En ik vermoed dat niemand die al heeft. Maar laten we beginnen met wat we wel weten. 

Zeker is dat er nog even verwarring en ongerustheid zal zijn over hoe de overheid de afbouw van de restricties zal aanpakken. Je mag ook verwachten dat dit proces voor even complexe situaties zal zorgen als het opstarten van de nationale en internationale maatregelen zelf, ook voor de vele medewerkers uit de audiovisuele, film- en digitale sector.

Feit is ook dat de beweging naar een gezondere post-corona economie een grote veerkracht van iedereen zal vergen. En die veerkracht opbouwen, daar kan je als individu nu al een eerste stap in zetten. Het trekt je misschien even uit je comfortzone om met je ‘mentaal kapitaal’ aan de slag te gaan; het schrikt af om aan iets complex als je emotioneel en mentaal welzijn te sleutelen. Maar complexe zaken los je niet op met nog meer complexiteit. Wel met simpele strategieën en dito oplossingen. Vooral, het geeft je een positieve controle terug over de zaken waar je wel invloed op hebt, zodanig ook dat mistroostige emoties als hulpeloosheid en hopeloosheid minder vat krijgen.

Je professionele huishouding onder handen nemen

First things first. Er bestaan momenteel, zoals altijd al het geval is geweest, een waaier aan (werk)situaties in de sector. Als je gevraagd werd om thuis te werken, kan dit in voltijdse of deeltijdse capaciteit zijn. En al was er misschien initieel een zekere positieve opwinding dankzij de verandering in omgeving en routine, de mot zit er intussen bij veel thuiswerkers ook al in en de zoveelste Zoom of andere digitale team-meeting wordt al eerder als stug en energie vretend dan als innoverend en fun aangevoeld.

Als je volledig technisch werkloos bent, of je je freelance opdrachten één voor één geannuleerd zag worden en het plots moet zien te rooien met een fractie van de inkomsten die je had ingecalculeerd, worstel je naast de schrik om naar die slinkende bankrekening te moeten kijken, misschien met een onzalige mix van onrust en deprimerende gedachten. 

Wat ik je eerst en vooral wil verzekeren: deze emoties zijn heel normaal! Je bent ook niet alleen in deze mallemolen geduwd. Niemand koos voor deze situatie, en mét jou zitten veel van je collega’s uit de sector in hetzelfde bootje. Als niet één iemand in dat bootje het hoofd koel houdt, dan gaan alle passagiers van de reddingssloep het heel moeilijk hebben een veilige haven te vinden. Je kan voor jezelf en anderen je leiderschapscapaciteiten aansterken, en hiermee niet alleen jezelf maar ook je dierbaren en medewerkers tot steun zijn. Even verder hierover meer.

Wat je professionele activiteiten betreft, kun je helderheid scheppen en orde in de chaos brengen door eerst en vooral je zakelijke plan terug onder de loep te nemen. Of je nu een ux-developer freelancer bent, als cameraman een eenmanszaak runt of de leiding hebt in een productiehuis, het is nu tijd om je zakelijke, organisationele en financiële situatie te analyseren.
Aangezien zelfs een kat haar jongen moeilijk terugvindt in het kluwen van maatregelen en procedures, is het aangewezen de hulp in te roepen van professionelen. Tijdens onze webinar Tijdelijke werkloosheid in de av-sector, die we eerder deze week organiseerden, deelden we sectorspecifieke informatie en werd een lading interessante vragen beantwoord. Kies je raadgevers wijs - en vertrouw niet zomaar op ‘van horen zeggen’. Dat kan voor onaangename verrassingen zorgen. 

Je kunt heel wat leren tijdens deze periode van gedwongen non-activiteit. Je professionele profiel verrijken kan je eventueel ook in onze workshops (waarmee we eveneens volledig digitaal gaan), de CV labs, de Setting The Stage, de Paper Work sessies, enz. Hou verschillende opleidingsagenda's in de gaten die je interesse opwekken en schrijf je in zodra ze online komen. Stel het niet uit: deze crisis gaat ook voorbij en voor je het goed en wel beseft, heb je misschien mooie opleidingskansen gemist.

Tip

Het is belangrijk om je werkdag structuur te geven. Als het je niet lukt om op het daarvoor voorziene tijdstip de stekker uit het stopcontact (letterlijk en figuurlijk) te trekken of als je niet meer kunt pendelen of thuis een aparte kantoorruimte kan binnengaan en weer verlaten - wat duidelijkere grenzen aan de je werkdag biedt - kan je gebruik maken van 'psychologische opdeling' (je mentale tijdsbesteding goed aflijnen). Die opdeling kan helpen de juiste mindset aan te houden. Bijvoorbeeld je ontbijt of snack weg van je bureau/werkplek nuttigen en wandelen/sporten direct na het werk, helpt om de dag te beginnen en te ronden.

Coach jezelf en/of word gecoached

Hoe je verder, als voelend en denkend mens, het hoofd koel houdt en daardoor jezelf staande houdt tot het einde van de corona tunnel in zicht is en tijdens de maanden van economische herstart, kan je ook leren. 

Lees (google it), en ga op zoek naar manieren om aan jezelf te werken met methodes waar jij je comfortabel bij voelt. Er zijn best veel life- en executive coaches die een combinatie van professionele en mentale ondersteuning bieden. De kost die je hiervoor maakt, krijg je eigenlijk heel vlug-  en mettertijd zelfs dubbel en dik - terugverdiend. Wat je leert zal je je ganse carrière meedragen en komt ook je privéleven ten goede. 

Als je staat te popelen om te starten, kun je vandaag al een eerste stap zetten door je eigen project uit te stippelen. Er zijn heel goede webinars en andere bronnen beschikbaar (knipoog naar ons dossier welzijn) om door de bomen het bos te gaan zien, om een ruimte in dat bos te creëren, waar jij je eigenste plekje kunt maken. 

note: Zoek een capable, gecertificeerde coach die eventueel al enige ervaring heeft met jouw professioneel profiel. Dat is niet zo voor de hand liggend in de heel particuliere audiovisuele, film- en digitale sector. Wees gerust als je niet meteen iemand vindt: in gesprek met executives van alle sectoren is het zo dat ik telkens weer hoor hoe ze zich als professional, maar ook als mens, voelden groeien tijdens hun persoonlijk traject, zelfs al is dat zeer ‘algemeen’ georiënteerd.

“Angst is een slechte raadgever”

Deze stelling is niet helemaal juist.
Angst is een van de meest elementaire, intuïtieve, universele emoties van het menselijke dier. Psychologen onderscheiden tegenwoordig vier tot zelfs acht van zulke basisemoties, maar ‘angst’ zit er altijd bij (de andere zijn: liefde - vreugde - woede - verdriet - verrassing/verbazing - schaamte - walging).

Angst is een intelligente emotie. Angst zorgt ervoor dat we alert blijven voor gevaar. Toen de crisis in China in volheid woedde vertelde het ons: wees voorzichtig en draag zorg voor je gezondheid en voor je naasten. Slechte raad kan je dat moeilijk noemen.
De angstreflex initieert onze Fight - Flight - Freeze respons en kan levensreddend zijn in netelige situaties.

Als angst echter de bovenhand neemt, kan het problematisch* worden. In het geval van een pandemie (zoals de Spaanse Griep al eerder aantoonde), kan angst voor irrationele beslissingen en handelingen zorgen, en schade toebrengen, zowel fysiek als psychisch.

De onvoorspelbaarheid en de complexiteit van het onder controle brengen ervan - iets waarin onze Belgische virologen echt wel heel efficiënt aan het werk zijn - maakt dat dit virus op veel meer invloed heeft dan enkel ons fysiek welzijn. De psychische ontreddering werkt voor velen negatief in op hun mentale veerkracht, met het intensifiëren van angstgevoelens tot gevolg. Op dat moment wordt angst wel degelijk een slechte raadgever.

*ik wil er de nadruk op leggen dat het raadplegen van deskundige hulp nodig is, als je zelf ervaart dat jouw angst, of die van een naaste, echt buitensporige proporties aanneemt en je niet langer toelaat normaal te functioneren. (bel eventueel ook 1217)

Hoe omgaan met een ontsporend angstgevoel?

Online vind je een heleboel webinars en cursussen over mindfulness meditatie. Ze kunnen je op weg helpen om jouw oververhit zenuwstelsel “te koelen”.

Er bestaan heel concrete en praktische methodes, die op zichzelf staan of een combinatie maken van ademhalingsoefeningen, grounding, het emotionele troost bieden aan jezelf en een waaier aan fysieke activiteiten die gunstig inwerken op je gemoed.
De gemeenschappelijke noemer van al deze methodes is dat ze helpen bij het stillen van negatieve gedachten. Onze gedachten beïnvloeden onze biochemische werking. Er is meer dan voldoende wetenschappelijk onderzoek verricht dat de effectiviteit van de bovengenoemde hulpmiddelen bevestigt.

Hoe mindful reflecteren?

Het staat je uiteraard vrij om gelijk welke richting in te slaan in het bevorderen van je persoonlijke welzijn. In mijn coaching gebruik ik graag de volgende, heel makkelijk aan te leren methode om beter om te gaan met een emotie, gelijk dewelke, die uit de hand dreigt te lopen of die je verhindert uit het labyrinth van je gedachten te geraken.

Je kan deze oefening best maken voor je de dag begint. Neem er een blad papier en pen bij.  Zo kan je je geordende gedachten meteen neerpennen. Eigenlijk kan je op gelijk welk moment dat je even je anker kan uitzetten en tijd kan maken om heel bewust met een emotie, zoals angst of vertwijfeling, aan het werk te gaan. 

Een korte samenvatting van het proces:

Erkennen > dit angstgevoel is een natuurlijk iets > ik kies ervoor om er bij stil te staan - verbaal benoemen waar je je bewust van bent > als je een emotie benoemt dan kalmeert dat een gedeelte van de hersenen dat in het limbisch systeem de intense emoties opwekt (ons ‘reptielenbrein of oerbrein’) en kan je rust creëren in je denken.

Aanvaarden > “ik aanvaard dat ik angstig ben hierover” > ‘attend and befriend’ > ”Ik zie jou, angst, laten we samen even stilstaan en een koffie drinken”;  dit is heel moeilijk want de automatische reactie is dat we er gewoon vanaf willen. (note: “onderhandelen met de emotie" helpt niet)  

Onderzoeken > proberen te begrijpen waar de angst vandaan komt en waar die wortel schoot en welke vertakkingen er zijn > wat stoort me het meest aan deze emotie en mijn reacties? > cognitieve vraagstelling om te voelen waar de angst vast zit in je lichaam. Gebruik je aanrakingszin hierbij. Je handen leggen op de plek waar de emotie lijkt te zitten. Dat helpt je onderzoekende focus vasthouden en geeft ook troost. Mogelijke vragen: Wie ben je in deze emotie, en wie wil je graag zijn? Kalm, in evenwicht? Je kan die persoon wel degelijk zijn. Je intentie daartoe zet je al in de juiste richting.

Verzorgen (bakeren)  > dit is een heel individueel aspect - wat voelt voor jou op dit eigenste moment als een goede modus operandi aan? Misschien is dit verbale troost, misschien zijn het aanrakingen of gewoon rustiger ademen. De bedoeling is om jezelf in je kwetsbaarheid te koesteren. 

Wil je graag meer uitleg over deze manier van mindful reflecteren, mail sabine@mediarte.be

De veiligheid in routine, ook in je mentale routine 

Neem elke dag opnieuw de beslissing om het gevoel van verlies van macht en controle te counteren met doordachte stappen, waarbij je wel invloed op die aspecten uitoefent die binnen je circle of influence liggen. Maak daar een routine van. Begin je dag met een moment van meditatie. En daar mag je gerust gezellig onder het dons voor blijven liggen. Je doet het best op je eigen manier. 

tip

• Probeer elke ochtend tijdens je voorbereiding op de dag, deze ongewone tijd van social distancing en quarantaine, als uniek te zien en anders maar niet per se slecht. Ook al is het een situatie waar je niet voor koos. Beslis dat het een goede dag wordt, beslis dat je positief en constructief naar de situatie, en al de praktische problemen, zal kijken en dat je je huisgenoten en collega’s zal proberen meenemen in die positiviteit.

Aan de slag

Je weerbaarheid en persoonlijke talenten versterken, je professioneel profiel verrijken: dat vraagt ook een plan. Een strategisch en praktisch plan. Je hoofd boven water houden als de zee woelig wordt, vraagt in die zin ook een bewuste keuze voor een positief-realistisch perspectief.

Nog enkele praktische tips:

• Blijf verbonden - bedenk manieren om in contact te blijven met anderen - maak een lijst van mensen die je elke week een seintje wilt geven, zowel professioneel als sociaal. Maak daarvoor gebruik van alle mogelijke sociale media, e-mail en telefoon.

• Wees genereus voor anderen - geef je aandacht en tijd aan wie je dierbaar is. Vergeet ook niet je morele verantwoordelijkheid. Het komt niet alleen de ontvanger ten goede, het verbetert ook jouw welzijn. Is er een manier om anderen te helpen?

• Blijf in contact met je waarden. Het is niet omdat je financiële of professionele situatie precair is dat je Machiavelliaans te werk moet gaan in alles. Het doel heiligt niet altijd de middelen. Blijf integer bezig - think karma.

• Dagelijkse verzetjes - doe elke dag iets wat je leuk vindt. Misschien betekent dit dat je jezelf een extra dutje gunt. Of maak een korte wandeling in je lunchpauze of doe die kleine zaken die je van plan was om te doen maar waar je tot nu toe niet de tijd voor had. Lees dat boek, binge-watch die serie.

• Neem de tijd voor je lichaamsverzorging. Je spiegelbeeld mag ook content blijven. Verzorg dus je looks, kies ervoor om een paar dagen per week die leggings of dat trainingspak aan de haak in de badkamer te laten hangen. Trim die neusharen (de collega’s noch je schoonzus zien die graag up close tijdens de Whatsapp, Facetime of Zoom sessie), geef/vraag je partner die lang beloofde voetmassage...

• Regelmatig bewegen, goed eten en voldoende slaap. Het is in deze maanden even primordiaal als anders. De life-saving instructies zijn dezelfde als bij de veiligheidsinstructies in het vliegtuig: zorg eerst voor (een veilige situatie voor) jezelf, voor je anderen probeert te ondersteunen. Zelfzorg is zeker nu heel belangrijk. Door voor jezelf te zorgen, zorg je voor anderen.

• Beperk je blootstelling aan nieuws en media als je jezelf vlug voelt panikeren. Kies specifieke tijden van de dag om updates te lezen of bekijken, zorg ervoor dat ze van betrouwbare bronnen komen.

• Herinner jezelf hier dagelijks aan: This too shall pass! 

ps. Uit die pyjama’s nu!